ТА ХҮҮХДЭЭ АРГАДАХЫН ТУЛД АРАЙ ГАР УТСАА ӨГЧИХДӨГ ЮМ БИШ БИЗ? ХАДГАЛААД АВ!
2007 оны эрдэмтдийн хийсэн судалгаанаас үзэхэд жил ирэх тусам хүүхдүүд ой санамж муутай, өөрийгөө хянах чадваргүй, танин мэдэхүйн чадвар муутай, сэтгэл санааны хямрал ихтэй болж байгаа нь батлагджээ. Үргэлж тоон системт төхөөрөмж буюу төрөл бүрийн төхөөрөмжүүдийг ашиглаж буй хүүхдүүд дээр судалгаа хийхэд тэдний тархинд “тархины гэмтэл авах үед эсвэл зөнөсөн үед тохиолддог” өөрчлөлтүүд илэрч байсан байна.
Долоон настай Европ хүүхэд амьдралынхаа нэг жилийг зурагтны өмнө өнгөрүүлсэн гэх судалгааны үр дүн гарсан ба 18 настай хүүхэд амьдралынхаа 4 жилийг зурагтны өмнө өнгөрүүлсэн хэмээн гарчээ.
Тархийг хөгжүүлж, хооллох хэрэгтэй. Бидний өөрийн ухаанаар бодож хийж буй зүйл тархийг хөгжүүлэх хамгийн чухал алхам болдог. “Хүүхдүүд өөрсдөө бодож, асуудалтай тулгарч байж олж авсан зүйл нь тэдний хамгийн чухал зүйл байж, тархиа хөгжүүлэх гол алхам болно” хэмээн Британийн сэтгэл судлаач профессор Таня Бирон (Tanya Byron) хэлжээ.
1970 оноос эхлэн хүүхдийн тоглох, хөгжих радиус 90%-иар буурч, бүх зүйл гар утасны дэлгэц рүү шилжсэн байна. Хүүхдүүд хэрхэн гадаа тоглох, бороонд норж гүйх, нэг нэгэнтэйгээ ярилцах гэх мэт зүйлийг мартсан. Тэд бүтэн өдрийн турш ухаалаг утсанд анхаарал хандуулах болжээ.
Гадаа гарч салхилах, найз нөхөд гэр бүлийнхэнтэйгээ ярилцахаас илүүтэйгээр гэртээ зурагт үзэж суухыг хүүхдүүд орчин үед эрхэмлэх болсон хэмээн Сьюзен Гринфилд (Susan Greenfield) хэлжээ. Орчин тойрноо утсаар биш бодитоор мэдрэх нь хүүхдийн эрүүл мэндэд болон тархины үйл ажиллагаанд тустай гэдгийг хэзээ ч мартаж болохгүй.
Үүнээс гадна хүүхдүүд нойроо бүрэн гүйцэд авах хэрэгтэй боловч харамсалтай нь орчин үеийн хүүхдүүд компьютерын ард нэг л суусан бол хугацаандаа босож чадахгүйгээр улайрчихсан байдаг. Ийнхүү дутуу нойртой явснаар хүүхдийн сэтгэн бодох чадвар мууддаг байна.
Цахим ертөнц, төрөл бүрийн төхөөрөмж манай хүүхдийн тархинд хэрхэн нөлөөлдөг юм бол? гэж та асууж магадгүй юм. Нэгдүгээрт, үргэлж интернетэд суух нь гадаад орчинтой харьцах боломжийг хязгаарладаг ба өөрийнхөө тархийг хөгжүүлэх хангалттай мэдээллийг авч чаддаггүй байна. Үүнд: өөрийгөө хянах, асуудлыг шийдвэрлэх гэх мэт багтана.
Хүүхдүүд мэдээллийг тогтоох чадамж маш буурсан тул ихэнхдээ интернэтээс хайж олох нь тэдэнд илүү хялбар санагддаг. Үүнээс болоод ой тогтоолтын тал дээр асуудал үүсдэг байна.
Орчин үеийн 11 настай хүүхэд 30 жилийн өмнөх 8, 9 настай хүүхэдтэй тэнцэх даалгаварыг хийж байгаа гэдэгт та итгэх үү? “Цахим сүлжээ, техник нь хүний тархийг бага насны хүүхдийн тархи мэт болгож, хурц тод гэрэл, дуу авианд л хариу үйлдэл үзүүлдэг болгох магадлалтай. Тэд аливаад төвлөрч чадахгүй, зөвхөн одоогоороо л амьдрах вий гэхээс айж байна” хэмээн Сьюзен Гринфилд (Susan Greenfield) хэлжээ.
Гэхдээ та хүүхдүүдээ аварч чадна! Түүний ухаалаг гар утас, компьютер гэх мэт зүйлийг ашиглах хугацааг нь хязгаартай болгож өгөөрэй. Стив Жобс (Steve Jobs) л гэхэд хүүхдүүддээ айпад (ipad) огтхон ч хэрэглүүлдэггүй бөгөөд бусад төрлийн төхөөрөмжүүдийг амралтын өдөр болон шөнийн цагаар хэрэглэхийг хориглодог байна.
Америкийн “Wired” сэтгүүлийн ерөнхий редактор, 3D Robotics бүтээгчдийн нэг болох Крис Андерсон (Chris Anderson) мөн л төрөл бүрийн төхөөрөмж ашиглах хугацааг хязгаарладаг. Тэрээр унтлагын өрөөнд ямар ч төрлийн төхөөрөмж ашиглахгүй байх алтан дүрмийг баримталдаг байна. “Би интернетэд донтох өвчний асуудалтай тулгарч байсан учир хүүхдүүд маань энэ зовлонг туулаасай гэж би хүсэхгүй байна” хэмээн тэр хэлжээ. Blogger болон Twitter -ийн үүсгэн байгуулагчдын хүү өдөрт нэг цаг л интернэтэд суудаг бол OutCast Agency -ийн захирлын гэр бүлийнхэн өдөрт 30 минут л ухаалаг төхөөрөмж хэрэглэдэг байна.
Ингээд хэрхэн хүүхдээ “ухаан доройтлын халдвар”-аас аварч болох талаар танд хүргэлээ. Тиймээс энэ тал дээр нэлээд бодууштай байж, өнөөдрөөс эхлэж энэхүү зөвлөгөөг хэрэгжүүлэн гэдэгт бид найдаж байна.
АНХААРУУЛГА: Уншигчдын бичсэн сэтгэгдэлд mgltimes.com хариуцлага хүлээхгүй болно. mgltimes.mn сайт ХХЗХ-ны журмын дагуу зүй зохисгүй зарим үг, хэллэгийг хязгаарласан тул Та сэтгэгдэл бичихдээ бусдын эрх ашгийг хүндэтгэн үзнэ үү.
-
Ерөнхий сайд Л.Оюун-Эрдэнэ БНСУ-д айлчилжээ
2024-03-29
-
НҮБ: 2022 онд дэлхий даяар 800 сая хүн өлсөж байхад өдөр бүр нэг тэрбум таваг хоол хаягдаж байжээ
2024-03-29
-
Путин: Орос улс НАТО-гийн гишүүн орнуудад халдахгүй, гэхдээ F-16 онгоцтой баазууд руу нь довтолно
2024-03-29
-
Криптовалютын бизнесмэн Сэм Бэнкман-Фрид санхүүгийн луйврын хэргээр 25 жилийн хорих ял сонслоо
2024-03-29
-
Эртний Хятадын нутаг дэвсгэрийг захирч байсан хаан Сяньби гаралтай байсныг генетикийн судалгаагаар тогтоожээ
2024-03-29
-
Чернобылийн сүйрлийн үед ашиглаж байсан машиныг устгажээ
2024-03-28
-
Пёньян: Оросын газрын тосыг зэвсгээр наймаалцаж байна
2024-03-28
-
Амазон мөрнөөс эртний аварга том далайн гахайн олдвор олдлоо
2024-03-27
-
Ерөнхий сайд асан С.Батболдыг АНУ-д тансаг үл хөдлөх худалдаж авсан гэв
2024-03-27
-
ЦЕГ: Контейнероор юань оруулж ирсэн эсэхийг шалгаж байна
2024-03-27
-
Японд улаан буудайн эм ууж 1 хүн нас барж, 70 хүн хорджээ
2024-03-27
-
Барселон хотын алдарт Саграда Фамилиа сүмийн барилгын ажил 140 гаруй жилийн дараа буюу 2026 онд дуусах тов гарчээ
2024-03-26
-
Өмнөд Африкийн парламентын дарга $135,000-ын авлига авсан хэрэгт холбогдов
2024-03-26
-
Эверестийн оргилд авирагсад ялгадсаа буцааж авчрах журамтай болжээ
2024-03-26
-
Г.Батдэлгэр: Шийдэл зөв бол харааны бэрхшээлтэй хүн ч “харж” чадна
2024-03-26
-
УИХ-ын Ерөнхий нарийн бичгийн дарга Д.Энхбат чуулга уулзалтад илтгэл хэлэлцүүллээ
2024-03-25
-
Москвагийн халдлага: дөрвөн хүнийг буруутгав
2024-03-25
-
Зураг Замын-Үүд-Эрээний авто замын боомтыг дөрөвдүгээр сарын 1-нээс 24 цагаар ажиллуулах шийдвэр гарчээ
2024-03-25
-
Оросын төв хэвлэл Москвагийн халдлагыг үйлдсэн этгээдүүдийн байцаалтын дүрс бичлэгийг нийтэд үзүүлэв
2024-03-25
-
Москвагийн халдлагын дараа Орос даяар гадаадын цагаачдыг үзэн ядах үзэгдэл нэмэгджээ
2024-03-25
-
Хойд Америкд нар хиртэлт болно
2024-03-23
-
ОХУ: Халдлагын үеэр 60 хүн нас барж, 100 гаруй хүн шархаджээ
2024-03-23
-
Хятадын төрөх эмнэлгүүд хаалгаа барьж эхлэв
2024-03-21
-
Лео Варадкар өөрийгөө Ерөнхий сайд байхад тохиромжгүй гэжээ
2024-03-21
-
Вьетнамд Монголын 9 иргэн хорих ял эдэлж байна
2024-03-21
-
Манай улсын гадаад өр 119,000,000,000,000 Төгрөг болж, өсжээ
2024-03-20
-
Путин төрийн эрх барьсан хугацаагаараа Сталинийг 2028 онд гүйцнэ…
2024-03-20
-
Эмээлт дэх махны үйлдвэрийн үйл ажиллагааг зогсоов
2024-03-19
-
Цус сорогч шавжаас хамгаалахын тулд Японы фермерүүд үхрүүдээ Африкийн тахь шиг судалтай болгож эхэлжээ
2024-03-19
-
Умард Солонгосын төв хэвлэл Ким Жон Уны охиныг анх удаа “их удирдагч” гэж нэрлэжээ
2024-03-19
-
ХОЁР ӨРӨӨ БАЙРНЫ ХЭМЖЭЭТЭЙ БАЙШИНГ ГУРВАН САЯ ТӨГРӨГӨӨР БАРИХ БОЛОМЖТОЙ
103847 Уншсан
-
Сар уугаад сахар үгүй болоод байгаа ургамал чинь энэ шүү дээ
66809 Уншсан
-
НОГООН ӨНГИЙН ЛАА АСААГААД ХОЁР ТЭВЭН ЗҮҮ БАРИАД ХҮСЛЭЭ ХЭЛЭЭД ҮЗ! ГАЙХАМШИГ
57064 Уншсан
-
ХЭДХЭН ӨГЛӨӨ САРМИСЫГ ӨЛӨН ЭЛГЭН ДЭЭРЭЭ ИДСЭНИЙ 10 ИТГЭМЭЭРГҮЙ АШИГ ТУС
47682 Уншсан
-
Нэгэн аав өдөр бүр үүгээр нүүрээ цэвэрлээд хүүгээсээ ч залуу харагдах болсон!
46418 Уншсан
-
Нурууны хэддүгээр үенд суулт өгснөөс хамаарч өвдөлт өөр өөр байдаг. Хадгалаад аваарай
42655 Уншсан
-
Хоёрхон өндөг хэрэглээд үе мөчний өвчнөөс ингэж салаарай!
36942 Уншсан
-
Лаврын навчны ТУРААХ, САЙХАН НҮҮРТЭЙ БОЛГОХ, ҮЕ МӨЧ ЭДГЭЭХ итгэмээргүй ач тус
36812 Уншсан
-
ХОЁРХОН ХЯМДХАН ЭМЭЭР УРГАСАН ЯСНЫ ӨВЧНӨӨС САЛСАН МИНЬ
35391 Уншсан
-
Найз нөхдөдөө дуулгаарай: эдгээр 10 эм бэлдмэлүүд бөөрийг маш ихээр гэмтээдэг байна!
34989 Уншсан
-
Үүнийг хэрэглэснээр миний нойр булчирхай яг л “цаг” шиг ажилладаг болсон!
34114 Уншсан
-
Гавар ашиглан хэвлийн таргалалт буюу харвингаас салах арга бүсгүйчүүдэд үр дүнгээ өгч байна. Гаварны гайхалтай 12 хэрэглээ
32965 Уншсан
-
Будаа угаасан усны гайхамшгийг мэдэх үү? Мэдэхгүй бол ШЭЙРЛЭЭД АВААРАЙ!
31867 Уншсан
-
АРДЫН ШИРЭГЛЭХ ДОМЫГ НЯЛХ ХҮҮХЭДТЭЙ ХҮН БҮР МЭДЭЭРЭЙ…
31066 Уншсан
-
Ходоод тань үргэлж өвддөг бол үүнийг найруулж уугаад нам дар!
30884 Уншсан
-
Хүүхдээ үгэнд ордог болгох 10 зальтай арга
30043 Уншсан
-
Нүдний доорх үрчлээг ердөө 2 хоногт арилгана! Энэхүү төгс аргыг та туршаад үзээрэй …
29794 Уншсан
-
Үүнийг уугаад уушгины цэрээ ховхлоорой!
29728 Уншсан
-
Сарандаа өргөл өргөхөд сэв хир ариусч, сэтгэлийн гомдол гутрал арилна
28723 Уншсан
-
Нойр булчирхайг эдгээх чөмөгний эмчилгээний ач тус
26661 Уншсан
-
БИ ОДОО 70 НАСТАЙ Ч, ҮҮНИЙГ УУСНААС ХОЙШ ҮЕ МӨЧНИЙ ӨВЧИН ГЭЭЧИЙГ ОР ТАС МАРТСАН!
26462 Уншсан
-
Шилдэг ажилтнаа алддаг удирдлагын 9 алдаа
26456 Уншсан
-
Мэс засалгүйгээр нүүрний арьс чангалах арга. Өдөрт ердөө 10-хан секунд зарцуулахад л хангалттай
26034 Уншсан
-
ХҮН ҮХЛИЙН ДАРААХ 49 ХОНОГТ ЮУГ ТУУЛДАГ ВЭ?
25682 Уншсан
-
Хүүхдийн “сэвлэг үргээх ёслол”-д хүн бүрийг урьдаггүй
25536 Уншсан
-
3-хан орцтой энэ аргыг 7 хоногт нэг удаа хэрэглэснээр арьсны гүн нүхжилтийг шууд арилгаж хурдан цайруулж, дахиж хэзээ ч сэвхтэхгүй!
25279 Уншсан
-
Элгийг 3 сарын дотор бүрэн цэвэрлэх шидэт дэглэм
24791 Уншсан
-
Лүүжин тавиулсан айлаас гарлага байнга гарч, гаслан зовлон ТАСАРДАГГҮЙ
24460 Уншсан
-
Нойр булчирхайн тухай таны заавал мэдэж байх ёстой 5 зүйл
24019 Уншсан
-
Хүмүүсийн 95% нь будаагаа буруу агшаадаг. Туршлагатай тогооч нар хүртэл будааны хүнцлийг яаж арилгахаа мэддэггүй
23343 Уншсан